Aansprakelijkheid bestuur Probusclubs

Het bestuur is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken binnen de club. In principe is de vereniging of stichting aansprakelijk voor de schulden die worden gemaakt. Ook u als bestuurder kunt – naast de vereniging – aansprakelijk worden gesteld bij het niet nakomen van een overeenkomst, bij schade door een handeling of door nalaten van iets wat behoorlijk was geweest. Er zijn twee soorten verenigingen:

A. Een vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid. Deze wordt ook wel een informele vereniging genoemd en is het meest gebruikelijk. Kenmerken:

■   Statuten of Huishoudelijk Reglement niet opgenomen in notariële akte.

■  Geen inschrijving in handelsregister van Kamer van Koophandel (= KvK)

■  Alle bestuurders zijn hoofdelijk (d.w.z. ieder persoonlijk) aansprakelijk voor de schulden van de vereniging en kunnen met hun privévermogen voor de volledige schade worden aangesproken (een schuldeiser kiest dus meestal één kapitaalkrachtige bestuurder uit).

B. U kunt uw aansprakelijkheid beperken door voor rechtspersoonlijkheid van de vereniging te kiezen. In principe bent ú dan niet meer met uw privévermogen aansprakelijk, omdat u optreedt namens de rechtspersoon. Zo’n vereniging heeft volledige rechtsbevoegdheid. Kenmerken:

■  Statuten opgenomen in notariële akte. Kosten akte verschillen per notaris!

■  Inschrijving in handelsregister van KvK

■  Geen aansprakelijkheid van bestuurders, tenzij onbehoorlijk bestuur of wanbeleid.

Bij onbehoorlijk bestuur of wanbeleid is het uitgangspunt een collectieve aansprakelijkheid en verwijtbaarheid. Als door de Algemene Ledenvergadering echter het jaarverslag en het gevoerde beleid al is goedgekeurd, geldt die collectieve aansprakelijkheid niet meer, maar nog wel de individuele aansprakelijkheid van de ‘onbehoorlijk’/’wanbeleid’- bestuurder.

Een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid kan dezelfde rechten en verplichtingen aangaan als iedere burger, dus bijv. onroerend goed en schenkingen verkrijgen en ook erven. Voor het laatste moet – om geen successie- of schenkingsrechten te hoeven betalen- het doel van de vereniging van algemeen maatschappelijk belang  zijn én als zodanig bij het Ministerie van Financiën zijn geregistreerd (ANBI).

Advies Probus Nederland

Volledige rechtspersoonlijkheid is niet nodig omdat:

De clubs in het algemeen geen onroerende zaken in bezit zullen hebben

Evenmin schulden van enige omvang zullen hebben

Aansprakelijkheid, bijv. bij excursies, vrijwel nooit bij het bestuur van de club ligt (tenzij er sprake is van schade door toedoen van één van de deelnemers; dan is de club en dus het bestuur wel aansprakelijk)

Zo notariskosten en rompslomp voorkomen kunnen worden (bestuurswijzigingen moeten meteen doorgegeven worden aan de KvK).

II. Zakelijke of privérekening

Soorten:
A)    Bankrekening op naam van een Probusclub (zakelijke rekening). Hiervoor is een inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel nodig. Die inschrijving kan pas plaats vinden als de vereniging zich ook notarieel heeft laten registreren. Hieraan zijn eenmalige kosten verbonden (notaris en KvK). Veel clubs hebben van deze mogelijkheid afgezien gezien de kosten. Echter per 15 februari 2014 zijn de eenmalige kosten van het registreren € 50; de jaarlijkse bijdrage is vanaf 2013 zelfs afgeschaft.

B)    Bankrekening op naam van de penningmeester met vermelding van ‘inzake Probusclub …’ (privérekening). Voor het openen van zo’n rekening is geen notariële acte nodig en dus ook geen inschrijving bij de KvK. Aan deze rekening kan een gemachtigde worden toegevoegd.

C)    Bankrekening op naam van de penningmeester maar met toevoeging van “en/of” (privérekening). Een tweede persoon (bv de secretaris van de Probusclub) heeft ook beschikkingsbevoegdheid over de rekening. Gezien de slechte ervaringen met deze constructie (fraude en beroving) wordt deze rekeningsvorm toch ontraden.

III. Belastingen

a.)  Inkomstenbelasting
Een zakelijke bankrekening dus op naam van een Probusclub, heeft voor de penningmeester in privé geen fiscale gevolgen. Privé bankrekeningen (zie hiervoor) dus op naam van de penningmeester, hebben in beginsel wel fiscale consequenties. Banken geven één maal per jaar de gegevens van alle privérekeningen door aan de belastingdienst. In deze opgave zitten dus ook de privérekeningen die zijn geopend t.b.v. een Probusclub, ongeacht de beschikkingsbevoegdheid of de toevoegingen aan de tenaamstelling.
Belastingplichtigen dienen bij het invullen van hun aangiftebiljet I.B. een opgave te verstrekken van de saldi per 1 januari van alle privérekeningen, zowel betaal- als spaarrekeningen (Box 3 ). Echter de privérekeningen t.b.v. de Probusclub hoeven niet te worden opgegeven in Box 3, daar aangetoond kan worden dat de gelden die gestort zijn op deze rekening niet bestemd waren voor de penningmeester in privé. De belastingdienst kan nadien hierover uiteraard toelichting vragen. De opgave van de banken aan de belastingdienst moet dus door de penningmeester zelf gecorrigeerd worden.

b.)  Erfbelasting
Voor de zakelijke bankrekening heeft het overlijden van de penningmeester weinig consequenties; alleen een wijziging doorgeven aan het handelsregister bij de KvK en ook aan de bank.
Banken zullen wel alle privérekeningen, die op naam staan van de overledene, blokkeren ongeacht de extra toevoeging van de “inzake” tenaamstelling.
Bij een “inzake” rekening zal contact met de erfgenamen moeten worden opgenomen om deze rekening buiten de boedel te houden en weer ter beschikking van de Probusclub te krijgen. Hier kan natuurlijk wat tijd over heen gaan.
De persoon die als beschikkingsbevoegde (gemachtigde) staat vermeld kan nog over het saldo blijven beschikken en dus overboekingen blijven doen. Het is een misverstand om te denken dat ‘wettelijk’ is geregeld dat bij een en/of-rekening de rekeninghouders ieder voor de helft eigenaar zijn van het saldo. Ook hier geldt dat aangetoond moet kunnen worden waar het saldo aan geld vandaan komt en voor wie het bestemd was.

IV. Verzekeringen

1. Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Deze verzekering biedt dekking voor materiële en/of letselschade, veroorzaakt door leden/bestuurders van een rechtspersoon (Probusclub met volledige rechtsbevoegdheid). Als leden in clubverband schade veroorzaken aan derden, of onderling aan elkaar, is de kans groot dat dit niet gedekt is door hun particuliere aansprakelijkheidsverzekering (W.A.)

2. Bestuursaansprakeliikheidsverzekering. Deze verzekering biedt dekking tegen vermogensschade en biedt bescherming van het privévermogen van de bestuurder tegen aanspraken. Men kan als bestuurder bijvoorbeeld aansprakelijk worden gesteld voor onbehoorlijke taakvervulling, wanbetalingen, onrechtmatige daad enz.

Advies Probus Nederland

Een algemeen advies is moeilijk te geven omdat dit o.m. afhankelijk is van:

• of de club risicovolle activiteiten organiseert
• of er veel geld omgaat in de vereniging,
• of men verplichtingen aan­gaat die niet kunnen worden nagekomen enz.

In de meeste gevallen is het onnodig een speciale verzekering af te sluiten. Mocht een Probusclub toch tot de conclusie komen dat een verzekering noodzakelijk is, dan zullen verzekeringsmaatschappijen meestal inschrijving bij de KvK eisen.