Een bijzonder boek over dagloonsters en boerinnen
In 2014 verscheen het boek Ondankbare grond van Leo en Theo Salemink. Het boek liet zien hoe de grote geschiedenis vanaf de Tachtigjarige Oorlog tot heden doordrong in het alledaagse leven van boeren in Achterhoek en Liemers: grote geschiedenis en kleine geschiedenis verweven.
Het nieuwe boek Vrouwen van het land. Epos van drie dagloonsters is een vervolg. Nu komen de vrouwen aan het woord, van moeder op moeder, terug naar het einde van de 18e eeuw. Deze vrouwen waren geen pachtboerinnen, maar dagloonsters. Arm en vaak analfabeet. In dit boek, nu geschreven door Theo Salemink, wordt met name ingezoomd op drie dagloonsters, voormoeders van de schrijver: Elisabeth Beugel, Catharina Ilting en Johanna Scholten. Zij leefden in Gendringen, Megchelen en Varsselder-Veldhunten, tegen de Oude IJssel aan, op de grens met wat toen nog Pruisen heette. Ze trouwden met mannen uit Anholt en werkten op de grote pachtboerderijen van Huis Bergh, met name De Schriek in Megchelen. Ze waren vroom katholiek. Veel van hun kinderen stierven jong.
Een dagloonster is een vrouw die werkt voor grote boeren. Ze heeft geen vaste betrekking en wordt per dag betaald. Haar werk bestaat uit uit allerlei agrarische werkzaamheden, die in die tijd met de hand worden verricht. Als haar arbeid bij de grote boe- ren is gedaan wacht haar taken zoals werk in de eigen moestuin, het huishouden, eten koken, vlas spinnen, naaien en natuurlijk de zorg voor een gezin met kinderen en inwonende ouders die ze aan het end moet brengen, zoals dat in die tijd op het platteland heet.
In het laatste deel komen de vrouwen die van hen afstamden in de twintigste eeuw aan het woord: Arendina en Catharina Peters, Wilhelmina Scholten. De tijden veranderen, de vrouwen veranderen. Nu gaat de enige dochter van Wilhelmina Scholten ‘leren’. Dat was in duizenden jaren niet gebeurd, dat een dochter van een dagloonster naar het hogere onderwijs ging.
Het boek heet een ‘epos’, maar het is geen ‘heldendicht’, eer- der een ‘avondwake’ voor vrouwen uit een vergeten en bijna verdwenen cultuur. Vrouwen van het platteland. Vrouwen met brede knuisten, van het harde werken. Geen ‘dames’. Geschreven door een man, zoon van. Zie ook: https://saleminkhistorie.nl
Theo Salemink, lid van Probusclub De Liemers
Besteladres
Hans de Beukelaer, Uitgeverij Fagus
tel.: 0543466342 mob: 0620015306
Email: info@fagus-uitgeverij.nl
Formaat 17×24 cm staand, 196 p. in fc, genaaid gebonden/hardcover.
Winkelprijs € 20,- ISBN: 978-94-91634-98-7