Het aanbod van lezingen door leden van Probus

Het aanbod van lezingen is verdeeld in 4 categorieën, verdeeld over deze en drie andere pagina’s. Bij elke lezing vindt u een korte aanduiding van de inhoud, naam van de spreker en een mailadres voor contact. Ook is de vestigingsplaats van de club van de spreker vermeld, om te kunnen beoordelen of de spreker van ver moet komen. De aanbieder zal u op verzoek meer informatie geven over inhoud, vorm en duur van de lezing en eventuele extra kosten, buiten de vergoeding van reiskosten.
Wilt u zelf een lezing aanbieden?
Stuur dan een mail naar ledenadmin@probusnl.info U ontvangt per omgaande richtlijnen voor uw aanbieding.

Lezingen over wetenschap, techniek enz. (18)

Wetenschappelijke revoluties

Een populair wetenschappelijke rondleiding door een aantal wetenschappelijke revoltes, met als eindpunt de kwantumtheorie en het daarbij behorende wereldbeeld. Ook over revoluties “inside”: persoonlijke verhoudingen en opinies van wetenschappers.
Roel Van Asselt [Hengelo (O)] r.v.asselt@ziggo.nl 01-04-24

Artificiële Intelligentie (AI)

Ontdek AI tijdens deze lezing! Leer het concept intelligentie kennen en vergelijk AI met menselijke intelligentie. Ontdek ook de praktische toepassingen en leer hoe je zelf AI kunt benutten. Verken ten slotte de kansen en bedreigingen die AI in zich bergt.
Albert Swinkels [Varsseveld] info@alswin.nl 01-02-24

Artificiële Intelligentie (AI)

AI in de media. Wat is AI? De basis: het machineleren, “diep” leren. Grote taalmodellen. Generatieve AI: tekst naar tekst (o.a. ChatGPT); tekst naar beeld: beeldgeneratoren. Beperkingen en risico’s.
Jos Roerdink [Doorn] josbtm.roerdink@gmail.com 01-02-24

Transitie naar de Donut-economie

Donut-economie is een economisch model (Kate Raworth (2017)). Het beoogt de overgang van een lineaire naar een circulaire economie. De eindigheid van grondstoffen, de nadelige effecten van de fossiele brandstoffen en de bescherming van de basale behoeften van de mens liggen daaraan ten grondslag.
Kees van der Riet [Zoetermeer] kvanderriet@freedom.nl 01-02-24

Geneesmiddelen op maat

Leeftijd, geslacht en genetische eigenschappen beïnvloeden de werking en bijwerking van geneesmiddelen. Voor een optimaal effect is het belangrijk hiermee rekening te houden bij ontwikkelen en voorschrijven van geneesmiddelen. Een DNA-medicatiepaspoort kan bijdragen aan de keuze van het juiste middel.
Johan van Luijn [Bunnik] johanvanluijn@planet.nl 01-01-24

De Tael is gansch het Volk

Als het in een gezelschap gaat over taal, dan gaat het in negen van de tien keer over de verloedering van het Nederlands, en dan vooral over de spelling die gedurig verandert. Kortom: louter aftakeling, achteruitgang en verval. Een tocht door het Nederlandse taaluniversum.
Adrian Borggreve [Lochem] adrian@borggreve.net 01-11-23

De regels van de schoolmeester en het taalboek

Wie is er niet op school opgevoed met allerlei taalregels, – geboden en – verboden. In deze lezing bespreken we wat de herkomst en de wetenschappelijke basis van die regels is. Wat de rol van taalmethoden is in het handhaven ervan en wat het mogelijk maatschappelijk belang is van die regels, geboden en verboden.
Adrian Borggreve [Lochem] adrian@borggreve.net 01-11-23

Taal en Dialect. Vooroordelen en feiten

Normaal en Rowwen Hèze, Ede Staal, Gé Reiners en Herman Finkers zijn al meer dan veertig jaar actief met het ten gehore brengen van liederen in dialect. Tijdens de lezing gaan we in op de verschillen tussen taal en dialect, de maatschappelijke positie van beide communicatiemiddelen en op de toekomst van het dialect.
Adrian Borggreve [Lochem] adrian@borggreve.net 01-11-23

Economie in het dagelijks leven

Mensen nemen alledaagse beslissingen op twee manieren. De ene manier is intuïtief, impulsief en snel. De andere manier is analytisch, rationeel en langzaam. De tweede manier is het uitgangspunt in traditionele economische theorieën; de eerste wordt aangenomen in de zogeheten gedragseconomie.
Gerrit Antonides [Bunnik] g1antonides@gmail.com 01-11-23

Water, alledaags buitengewoon

In een samenleving als de onze ervaren we water als gewoon en alledaags. Maar water is tegelijkertijd buitengewoon en bijzonder, want het heeft een aantal fysische eigenschappen waardoor het zich onderscheidt van andere (vloei)stoffen. Dank zij die uitzonderlijke eigenschappen heeft het leven op aarde en wellicht ook daarbuiten zich kunnen ontwikkelen en handhaven.
Willem Norde [Bennekom] willemnorde@gmail.com 01-08-23

Het leven van het heelal: van oerknal tot warmtedood ?

De oerknal heeft een universum gebaard waarvan we veel begrijpen, maar nog veel meer niet begrijpen. Wat is de aard van de donkere materie en die van de donkere energie? Wat is er àchter de waarnemingshorizon? Hoe kan een oerknal veroorzaakt zijn als er niet een “vòòr de oerknal” was en wat is het uiteindelijke lot van het heelal?
Willem Norde [Bennekom] willemnorde@gmail.com 01-08-23

Caroline Herschel, kometenjager

Een bijzonder levensverhaal van een meisje uit een kansarm gezin in de 18e eeuw. Op 1 augustus 1786 ontdekte zij haar eerste komeet, een ontdekking die groot opzien baarde in de wetenschappelijke wereld. Naast haar verdiensten voor de astronomie heeft zij een voorbeeldfunctie gehad voor vrouwen met een belangstelling voor de wetenschap.
Piet Pijper [Alphen aan den Rijn] pijperconsulting@gmail.com 01-06-23

Continentale drift – sleutel tot aardbevingen en het verleden van de planeet

Nog maar  50 jaar geleden ontstond er wetenschappelijke acceptatie van continentale verplaatsingen. Zeg maar “dat Afrika en Zuid-Amerika als puzzelstukjes tegen elkaar passen”. Tot die tijd was het altijd een grote vraag wat de drijvende kracht van die langzame beweging zou moeten zijn.
Jaap Frijlink [Leersum] jaap@loofboom.nl 01-12-22

Smeltende ijskappen

Hoe erg is het? Moeten we ons zorgen maken en wat kunnen we eraan doen? Wat leert het vele onderzoek naar smeltende ijskappen? Welke consequenties heeft de opwarming van de aarde voor de stijging van de zeespiegel? Welke plannen zijn er om de ergste knelpunten aan te pakken?
Marian Geense [Rotterdam] m.geense@bart.nl 01-12-22

Economie en/of ecologie?

Hoe begon de duurzaamheidsgedachte in de haven van Rotterdam? Wat is nu de visie en hoe gaat het met de concretisering van plannen? Het Havenbedrijf Rotterdam heeft in vijftig jaar tijd een omslag in denken gemaakt. Welke projecten zijn op dit moment in uitvoering, om industrie en scheepvaart te verduurzamen?
Marian Geense [Rotterdam] m.geense@bart.nl 01-12-22

Het mysterie van ons bewustzijn

Hoe is onze grijze massa, met haar cellen die meetbare en dus kwantitatieve elektrische activiteit produceren, in staat iets voort te brengen wat kwalitatief is, zoals bijvoorbeeld kleursensaties? Zijn wij ons brein of is er meer? En wat is de rol van de kwantumfysica?
Boy van Droffelaar [Baarn] b.vandroffelaar@kpnmail.nl 01-11-22

Placebo en blind onderzoek

Wat is het placebo effect ? Waarom moet elk nieuwgeneesmiddel in vergelijking met placebo worden onderzocht ? Berust homeopathie op een placebo effect ?
Feddo Hillen [Laren] feddohillen7@gmail.com 01-10-22

Antoni van Leeuwenhoek

Hij heeft in de 17e eeuw als eerste de wereld van de mcirobiologie het licht gebracht. Het was Reinier de Graaf die het unieke werk van Antoni ontdekte en hem vervolgens introduceerde bij de Royal Society te Londen.
J.J.P. Lamoré [Delft] lamorevisser@caiway.nl 01-09-22